Kasteel, onze Harris, gastvrijheid en stammenwette

Kasteel

We zijn een tijdje terug in een weekend naar het Azraq kasteel geweest in Noord Oost Jordanië. Een mooie ruïne met een gewelf nog intact, maakt zeker niet de mooiste in Jordanië.

Op een gegeven moment kreeg ik door dat iedere keer als ik me omdraaide, ik nog net zag dat er foto’s van mij werden genomen door de tienermeiden van een Jordaanse familie die daar ook rondliepen.

Toen ze zagen dat ik dit doorhad begroette ze mij in het Engels en een klein jongetje kwam me zelfs een hand geven. Ze wilde weten waar we vandaan kwamen en na even te hebben gepraat, zij kwamen ook uit Amman, gingen we weer verder, maar het fotograferen was nog niet gestopt. Toen we door de poort weer naar buiten liepen, durfde één van de meisjes eindelijk aan me te vragen of zij met me op de foto mocht, wat we toen ook hebben gedaan.

Hetzelfde werd mij begin vorig jaar ook als eens gevraagd door een klein meisje, toen we bij de Citadel rondliepen. Blond en zonder hoofddoek is voor hun altijd leuk.

Alleen kinderen kunnen/zullen dit vragen, volwassenen nooit. wij moeten hier ook niet zomaar een vrouw gaan fotograferen, dat ligt heel gevoelig hier. Misschien dat een enkeling je toestemming zal geven, maar de meeste niet.

Via een grote heilige boom, de enige in de weide omtrek in de woestijn, waar volgens de verhalen Mohammed nog onder gezeten heeft, weer verder gereden.

Heel oud en bijzonder is deze boom. Rond deze boom is een wel van water en uitlopers ervan. Dit is goed te zien aan de begroeiing daar. Dus niet zo gek dat die boom daar kan groeien en nog steeds staat.

Hierna zijn we nog tot aan de grenspost van Syrië gereden.

Dat is best vreemd om daar te staan en zo dichtbij te zijn.

Harris nr.3

Onze eerste Harris (huismeester van ons appartementenblok, Ahmed de 1^ste) gaf ons de sleutel terug van ons huis toen hij, zoals zo vaak, op onze kat had gepast, terwijl wij met Kees en Thea naar Zuid Jordanië waren geweest. Tegelijk met zijn ‘oppas-geld’ kreeg hij het geld voor de elektriciteitsrekening en een nieuwe maand loon, plus de week ervoor nog 70 JD betaald (ons deel) voor zijn verblijfsvergunning.

Ja, je voelt hem al aankomen zeker;-)

De volgende ochtend kwam er een totaal vreemde man met een blik en veger de lift uit toen Peter, Kees en Thea de lift in wilde stappen om richting vliegveld te gaan.

Eind van de dag kregen we te horen, via de chauffeur Marwan die vaak een ontbijtje meehad voor de 1^ste en soms binnen zat bij hem en hem zijn vriend noemde, dat Ahmed de 1^ste ontslag had genomen/of gekregen en de man uit de lift van die ochtend onze nieuwe Harris al was. Deze heette ook Ahmed (de 2^e dus). Nou dat had wel effe fijn geweest als wij dat ook hadden geweten. Hij had het Marwan dus duidelijk ook niet verteld.

De 1^ste had wat onenigheid met de benedenbuurvrouw gehad hoorde we later (is vast niet het hele verhaal), maar dat hij al langer bezig was met te vertrekken kwamen we een paar weken later pas achter.

Ahmed de 2^e kwam met de rekening van het elektrisch die ineens verdacht hoog was en wij dus niet wilde betalen tot dit duidelijk was.

Wat bleek, Ahmed 1^ste had gewoon in heel 2019 nog niets betaald (3 mnd.) en alles zelf gehouden, plus zijn maandloon vooruit gehad (dit doen we vanaf nu achteraf) en het hele blok ook nog eens voor zijn verblijfsvergunning had laten betalen.

Dit was een goede les en nu pas is duidelijk dat je een bon met stempel ontvangt als er betaald is voor de elektra, weten we van Ahmed de 2^e. Deze was (ja, was) veel netter, schoner en actiever dan de 1^ste. En ook zeer correct, te correct vond de benedenbuurvrouw. Hij wilde nl. niet het gemeenschapswater voor haar tuin gebruiken, maar haar eigen water, en afspraken maken voor onderhoud van haar tuin, wat normaal gezien extra geld oplevert bovenop zijn maandloon (wat al zeer weinig is) maar zij vond dit bij zijn taken horen.

Wij wilden deze man best houden, maar de buurvrouw, die verantwoordelijk is voor een Harris, wilde toch weer een nieuwe, en graag een Kopt (Christen) deze keer en dat is de nieuwe ook.

Dus al na 6 weken kwam Harris nr. 3, Hani genaamd.

En deze is ook zeer aardig en behulpzaam gelukkig.

Toen wij in Japan en Nederland waren heeft de 2^e ook goed gezorgd voor de kat, maar nu moesten we het nr. 3 ook weer uit gaan leggen. Gelukkig is dat ook goed gegaan.

Wat voor ons moeilijk is, dat hoe aardig je ook was voor Ahmed de 1^ste, of wel eens wat uit Nederland voor hem meenam, je dan toch beduveld wordt.

Tja, en van hem kun je ook geen paar honderd JD meer terugverwachten met dat karige loon, want dan zit zijn gezin in Egypte in grote ellende, dus laten we het maar zo.

Dit is een goede les geweest.

Gastvrijheid is hier in de Arabische wereld heel belangrijk, zij zien dat echt als hun plicht.

Wij kunnen daar als Nederlanders nog wel wat van leren.

Wij werden bij onze buren van het huizenblok hiernaast (buren van het zwembad naast ons, op dezelfde hoogte als ons appartement) uitgenodigd om op bezoek te komen. We woonden er nu al een tijdje zei de buurman dus moest er een kennismaking op volgen.

Onder Arabieren zelf is het heel gewoon om ook zonder afspraak bij iemand aan te komen als vriend of familie.

Gelijk de volgende avond om 19:00 uur werden we verwacht.

Waar wij in Nederland met de agenda bij de hand ver vooruit afspraken vastzetten, gaat dat hier altijd vrij kort van tevoren. Het was even wennen voor ons in het begin.

Je wordt soms eind de middag uitgenodigd voor een barbecue een paar uur later.

Of voor een feestje de volgende dag, maar ook à la minuut of je meegaat voor een borrel of een hapje eten.

Ik begin nu ook altijd echt laat met koken en vlak ervoor pas vlees te ontdooien bijv., omdat er altijd een afspraak tussendoor kan komen.

Dus wij de volgende avond, met een doosje Zeeuwse babbelaars voor de gastvrouw, daarnaartoe gegaan.

Het blijken mensen uit Irak te zijn die begin jaren negentig zich in Jordanië hebben gevestigd en die een hotel hebben in Amman. Het hele woonblok met diverse appartementen is van hun zelf en één zoon van de drie kinderen woont er op de benedenverdieping.

Normaal gezien zouden wij een plaats toegewezen krijgen, maar hij liet ons kiezen. We konden koffie of thee krijgen, en erbij werden diverse koekjes en snoepjes geserveerd (veel uitzoek, zodat er vast wel iets tussen zit wat de gast lust en zich niet hoeft te schamen) die we allemaal moesten proeven natuurlijk. Zij zullen het altijd heel dichtbij je zetten en blijven aandringen te eten als teken van gastvrijheid en weigeren is onbeleefd dus eet je gewoon alles op. De gastheer zal ook niet van de zijde van zijn gasten wijken, tenzij het zeer noodzakelijk is.

Het bleef bij één kopje koffie en toen werd het servies opgehaald door hun hulp. Na nog een beetje verder praten kregen we in de gaten dat we geen nieuw drankje meer kregen aangeboden, dus na gezellig te hebben gekletst gingen we tegen half negen weer naar huis.

De gastheer liet ons nog even kijken dat hij echt niet veel van ons terras kon zien en wij nog steeds veel privacy hebben, dat is voor hun heel belangrijk. Vandaar dat ze niet altijd gedag zeggen als we beiden op ons terras zijn. Zij voelen dat als een inbreuk op iemands privacy.

De stammenwetten staan hier nog boven de normale wetten.

Hier kan het gebeuren dat een man (stond pas in de Jordan Times) zijn thuiswonende 27-jarige zus vermoord uit eerwraak, zij was na haar scheiding weer thuis komen wonen bij haar ouders en ging zonder toestemming de deur uit naar iemand toe, en dat hij dan niet berecht wordt. En dat kan omdat zijn/hun ouders geen aanklacht indienden tegen hem.

De familiewet/stammenwet staat zo nog boven de normale wet.

Bijna hetzelfde gebeurde vorig jaar.

Een man had zijn overspelige vrouw gedood (eerwraak), omdat zij met een andere man had gepraat (hier ging het vaak over de mensen in de kleinere achteraf dorpen) en de schoonfamilie dienden toen geen aanklacht in tegen hem.

Uit een studie hier in Jordanie van 5 jaar geleden kwam naar voren dat: 61 % Van de tieners van het laagste opleidingsniveau een ondersteunende houding toonde ten opzichte van "eerwraak", in tegenstelling tot slechts 21,1 procent, waar ten minste één familielid een universitaire graad heeft.

Moord is strafbaar met de dood (hier bestaat dat nog) in Jordanië, maar in "eerwraak" kunnen rechtbanken straffen verminderen, vooral als de familie van het slachtoffer de aanklacht intrekt.

De politie wacht bij sommige zaken een aantal dagen voor zij tot actie overgaan, om de families de kans te geven het onderling op te lossen. De familiestammen (Tribe’s genoemd) hebben ook ieder een eigen raad en hiervan komen de belangrijkste personen tegenover elkaar zitten in het huis van de schuldige. Er wordt dan koffie geserveerd en als deze koffie opgedronken wordt door de tegenpartij is het goed en komt er geen vervolg, zoals bijv. een wraakactie of een rechtszaak.

Bij Peter op het werk, tijdens de bouw van de zonneplant, was er eens een zwaardincident, omdat de familie het niet goed wilden maken met iemand en er een wraakactie met een steekpartij op volgde.

In het verkeer, bij een aanrijding of overtreding kan de schuldige persoon er soms gewoon mee wegkomen, omdat de tegenpartij voor zijn familie vreest.

Amerikanen werden hier op een rotonde aangereden door een Jordaniër en die deed voorkomen dat de aanrijding andersom was gegaan en juist hij werd aangereden, zelfs nadat duidelijk was dat het met die schade helemaal niet kon, en dat het zeker een paar honderd JD zou gaan kosten. Ray en een neef moesten eraan te pas komen tijdens het onderhandelen, maar Ray heeft na meer als een uur soebatten, toch zijn knip getrokken voor de Amerikanen en die Jordaniërs betaald om ervan af te zijn. Anders hadden ze er misschien nu nog gestaan;-)

Nog een reden waarom ik hier nooit zou gaan rijden. Ik zou er iemand van hier bij moeten halen om te onderhandelen denk ik.

groetjes Sandra

PS soms geeft mijn telefoon berichtjes alsof ik een nieuw telefoonnr. heb (geen waar dus), maar dit is omdat ik steeds de SIM-kaart versteek naar andere telefoon als in in Nederland kom of weer terug in Jordanië ben.